Γράφει η Στέλλα Ν. Καραμήτρου
Η Νίκη της Σαμοθράκης, το μοναδικό και αναντικατάστατο άγαλμα της παγκόσμιας ιστορικής και καλλιτεχνικής κληρονομιάς, βρίσκεται «αιχμάλωτο» στο Μουσείο του Λούβρου. Διακαής και διαχρονικός πόθος και όνειρο των Ελλήνων και ιδιαίτερα των Σαμοθρακιτών είναι η επιστροφή του αγάλματος στη γη όπου έλαμψε για αιώνες. Με αφορμή αυτό αλλά και πολλούς άλλους λόγους, στο νησί παρουσιάζεται μια ενδιαφέρουσα κινητικότητα.
Πρωταρχική πηγή είναι η εκφρασμένη θέληση του Δήμου Σαμοθράκης σε συνεργασία με το Υπουργείο Πολιτισμού και την υποστήριξη των ομογενών και φίλων Σαμοθράκης, να ξεκινήσει η διαδικασία σύνταξης ενός υπομνήματος-αιτήματος προς το Μουσείο του Λούβρου για την επιστροφή του αγάλματος. Το υπόμνημα θα συνταχθεί από έγκριτους νομικούς επιστήμονες και η πρωτοβουλία στηρίζεται από όλες τις δημοτικές παρατάξεις του νησιού. Επίσης στα τέλη του Αυγούστου θα βρίσκεται στο νησί το πιστό αντίγραφο του αγάλματος της Νίκης, που θα τοποθετηθεί έξω από το αρχαιολογικό Μουσείο Σαμοθράκης.
Επιπρόσθετα, ενδιαφέρον παρουσιάζει η αξιόλογη πρωτοβουλία της Ψυχοθεραπεύτριας – Συγγραφέως Βιολέτας Μαράντου – Παυλέα όπου κατά την παρουσίαση του βιβλίου της «Η Νίκη της Σαμοθράκης και τα Καβείρια Μυστήρια», που πραγματοποιήθηκε στις 17 Ιουλίου 2021 στο Πνευματικό Κέντρο της Σαμοθράκης, παρουσίασε τον ιστότοπο που θα διακινεί το αίτημα της επιστροφής του αγάλματος της Νίκης στον γενέθλιο τόπο του.
Η Σαμοθράκη όμως διαχρονικά έχει εμπνεύσει δημιουργούς από όλο το καλλιτεχνικό φάσμα. Από το πλήθος των δημιουργιών που αναφέρονται στην Σαμοθράκη, επισημαίνω δυο τραγούδια που έχουν μεγάλο ενδιαφέρον όσον αφορά την εμπειρία των δημιουργών η οποία μετουσιώθηκε σε τέχνη. Απέχουν μεταξύ τους δεκαετίες ωστόσο και τα δύο έχουν πολλαπλές αρετές.
Το 2016 παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο κοινό το τραγούδι «Σαμοθράκης Βήμα». Η έκπληξη αφορά στον στιχουργό που είναι ο Μητροπολίτης Αλεξανδρουπόλεως, Τραϊανουπόλεως και Σαμοθράκης κ. Άνθιμος. Συνθέτης του τραγουδιού είναι η σολίστ του ακορντεόν Ζωή Τηγανούρια με καταγωγή από την Σαμοθράκη.
«Πες μου κοπέλα μου για το βουνό που βγαίνει από το κύμα,
Γύρω από τη Χώρα δροσερό Παραδεισένιο κτήμα.
Πες μου κοπέλα μου ποια είσαι εσύ στο μάρμαρο κλεισμένη
Με τα φτερά σαν αστραπή και τη ματιά χαμένη».
Το 2009 η πιο αισθαντική και λυρική φωνή της ελληνικής καλλιτεχνικής σκηνής, η συναρπαστική Σαββίνα Γιαννάτου, στο πλαίσιο των θερινών πολιτιστικών εκδηλώσεων του Δήμου Αλεξανδρούπολης έδωσε συναυλία στο υπαίθριο θέατρο του Πάρκου Εγνατία. Την επόμενη χρονιά η καλλιτέχνης πήγε ταξίδι διακοπών στην Σαμοθράκη (με sleeping bag). Όταν επέστρεψε στην Αθήνα άρχισε να ηχογραφεί ένα άλμπουμ τραγουδιών με τον τίτλο «Ζει ο Βασιλιάς Αλέξανδρος;» Στο άλμπουμ περιέχονται 15 τραγούδια και ένα από αυτά έχει τον τίτλο «Σαμοθράκη». Πρόκειται για ένα τραγούδι το οποίο εμπνεύστηκε η Γιαννάτου από την μαγευτική γοητεία του νησιού της Νίκης, την οποία ανακάλυψε για πρώτη φορά, κατά την διάρκεια των διακοπών της.
«Σαμοθράκη τα δέντρα προς τον ουρανό σου αλάθητα, το χώμα σου ανοιχτό να πιει νερό
και οι κολώνες σου μαρμάρινες το σούρουπο θα θυσιάσουν έναν πόθο στην Πανσέληνο».
Στην Σαμοθράκη εισέρχεσαι tabula rasa και αφήνεσαι, χωρίς να το καταλαβαίνεις, στη μυστηριακή δίνη ενός βιώματος που με το πέρασμα του χρόνου αντιλαμβάνεσαι πως επρόκειτο για μια εμπειρία στα όρια της μεταφυσικής.
