Γράφει η Στέλλα Ν. Καραμήτρου
Η Κινηματογραφική Λέσχη Αλεξανδρούπολης δεν σταματά να μας εκπλήσσει, να ελκύει και να κρατά ικανοποιημένο το κινηματογραφικό κοινό της πόλης. Την Κυρική 03-04-2022 στο Δημοτικό Θέατρο πραγματοποιήθηκε η προβολή της ταινίας “Daniel 16” με καλεσμένο τον σκηνοθέτη της Δημήτρη Κουτσιαμπασάκο. Μετά το πέρας της προβολής, ακολούθησε συζήτηση γνωριμίας με τον σκηνοθέτη Δημήτρη Κουτσιαμπασάκο, ενώ για τη λειτουργία και το έργο της δομής αγωγής ανηλίκων “Κοινωνία για τα παιδιά” στα Κοίλα Έβρου μίλησε ο Δημήτριος Καλαϊτζίδης, Ψυχοθεραπευτής- Επιστημονικός Συνεργάτης του τμήματος Κοινωνικής Εργασίας Δ.Π.Θ. Η Πρόεδρος της Κ.Λ.Α., κα. Σοφία Τερζούδη προλόγισε την εκδήλωση απευθύνοντας χαιρετισμό στο κοινό και καλωσορίζοντας τον καλεσμένο.
Η υπόθεση του έργου έχει ως εξής: Ο Daniel, ένας Γερμανός έφηβος, στέλνεται στην Ελλάδα, σε μια κοινότητα αγωγής ανηλίκων για να εκτίσει την ποινή του. Εκεί, σ’ ένα εγκαταλελειμμένο χωριό του Έβρου, κοντά στα σύνορα με την Τουρκία, βιώνει πρωτόγνωρα συναισθήματα και καλείται να δώσει λύση σε δύσκολα διλήμματα… Η τελική του απόφαση θα ξαφνιάσει τους πάντες.
Συνάντησα τον κ. Κουτσιαμπασάκο στο χώρο της προβολής αρκετή ώρα πριν την έναρξη για μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα κουβέντα εν είδει συνέντευξης:
> 1. Ποιο ήταν το έναυσμα για την δημιουργία της ταινίας;
Το έναυσμα για την ταινία ήταν ένα άρθρο στην τότε “Ελευθεροτυπία”, σχετικά με την λειτουργία σε ένα εγκαταλειμμένο χωριό στον Έβρο, τα Κοίλα, “αναμορφωτηρίων” για Γερμανούς παραβατικούς έφηβους. Ήταν κάτι που μας κίνησε το ενδιαφέρον και επισκεφτήκαμε τα Κοίλα. Οι υπεύθυνη της δομής μας έδωσαν την δυνατότητα να μιλήσουμε με τα παιδιά, να δούμε τις εγκαταστάσεις και μας έδωσαν γενικότερες πληροφορίες για τον τρόπο λειτουργίας τους. Αυτό αποτέλεσε την βάση για ένα σενάριο μυθοπλασίας, τον Daniel’ 16.
> 2. Τα γυρίσματα έγιναν στο φυσικό χώρο των εγκαταστάσεων της δομής στον Έβρο;
Όχι, τα γυρίσματα δεν έγιναν στον πραγματικό χώρο αλλά σε χώρο που διαμορφώθηκε από την παραγωγή της ταινίας ειδικά γι’ αυτό το σκοπό. Γιατί όπως σας είπα δεν κάναμε μια ταινία ντοκιμαντέρ αλλά μια ταινία μυθοπλασίας.
> 3. Πως σας αντιμετώπισαν οι κάτοικοι της περιοχής;
Στο στάδιο της έρευνας ήταν όλοι πολύ φιλικοί, τόσο στα Κοίλα όσο και στις Φέρρες. Ήταν πολύ σημαντική αυτή η έρευνα της καταγραφής και αποτύπωσης του τοπίου έτσι ώστε να το αναπαραστήσουμε με κινηματογραφικούς όρους μιας και δεν μπορούσαν τα γυρίσματα να γίνουν στον Έβρο.
> 4. Πως έγινε η επιλογή των πρωταγωνιστών;
Ήταν πολύ δύσκολο να βρούμε ανήλικους Γερμανούς ερασιτέχνες ηθοποιούς και ένα παιδάκι από τη Συρία. Σταθήκαμε όμως πολύ τυχεροί καθώς βρήκαμε δυο πολύ ταλαντούχα παιδιά, τον Νικόλα και τον Αλεξάντερ από την Γερμανική σχολή Αθηνών καθώς και τον Φιλοπατήρ, ένα παιδάκι με καταγωγή από την Αίγυπτο.
> 5. Συναντήσατε δυσκολίες στα γυρίσματα;
Δεν γυρίζονται ταινίες χωρίς δυσκολίες, ιδιαίτερα αν πρόκειται για ελληνική ταινία όπου έχουμε χαμηλούς προϋπολογισμούς και πρέπει να γυρίσουμε τις ταινίες μας σε σύντομο χρονικό διάστημα. Παρ’ όλα αυτά όμως, έχοντας την τύχη να έχουμε εξαιρετικούς συνεργάτες που δούλεψαν με ενθουσιασμό και με την βοήθεια… της τύχης τα καταφέραμε!
>
> 6. Στον “Daniel 16” όπως και στην προηγούμενη ταινία σας, στον “Σιωπηλό Μάρτυρα”, προσπαθείτε να διερευνήσετε προβλήματα σε βάθος πέρα από την συμβατικότητα, την σχηματοποίηση και την ωραιοποίηση. Γιατί;
Πιστεύω πως αυτός είναι ο ρόλος του κινηματογράφου αλλά και της τέχνης γενικότερα να διερευνά προβλήματα σε βάθος και όχι να εξωραϊζει ή να μένει στην επιφάνεια των πραγμάτων. Αν κάτι τέτοιο το πετύχαμε στον Daniel ’16 θα ήμουν πολύ χαρούμενος.
> 7. Η ταινία περιέχει μια ιδιαίτερη οπτική για φορείς παραβατικών στοιχείων και συγχρόνως αναφέρεται στον ψυχισμό των χαρακτήρων. Μετά την ολοκλήρωση της, μπορείτε να μας πείτε αν αυτός είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος για την εξάλειψη της παραβατικής συμπεριφοράς ενός ατόμου και την αλλαγή της στάσης της ζωής του;
Οι άνθρωποι δεν αλλάζουν εύκολα, ούτε κατά παραγγελία. Αλλάζουν μέσα από οριακές καταστάσεις και ύστερα από έντονες ψυχικές διεργασίες. Ακόμη και τότε όμως, πρέπει να το θέλουν να αλλάξουν. Στο σενάριο της ταινίας προσπαθήσαμε να φέρουμε τον πρωταγωνιστή μας αντιμέτωπο με οριακές καταστάσεις που δυνάμει μπορούν να τον αλλάξουν. Βλέπουμε πως κι ο ίδιος το θέλει κάτι τέτοιο και τελικά βρίσκει το δρόμο του.
> 8. Η ταινία διέπεται από ποιητικότητα και αισθητική πολυμορφία. Είναι ένας τρόπος για να αφυπνιστούν συνειδήσεις;
Κάθε ταινία επιλέγει το ύφος μέσω του οποίου ο δημιουργός της θεωρεί πως θα εξυπηρετηθεί καλύτερα το θέμα του. Σ’ αυτό το πλαίσιο το ποιητικό στοιχείο στην συγκεκριμένη ιστορία θεωρώ πως εξυπηρετεί το θέμα της ή τουλάχιστον αυτό προσπάθησα.
> 9. Μπορούμε να σκεφτούμε πως το πρόσωπο του Daniel λειτουργεί ως σύμβολο μιας κατάστασης; Πιο συγκεκριμένα, της προσφυγικής κρίσης;
Ο Ντάνιελ συμβολίζει την ανθρωπιά, την ανιδιοτέλεια και την ανάγκη του ανθρώπου για επικοινωνία δίχως τα σύνορα και η γλώσσα να αποτελούν εμπόδιο.
> 10. Γνωρίζετε που βρίσκεται ο Daniel σήμερα; Έχετε επικοινωνία;
Βεβαίως, είναι μαθητής λυκείου και ετοιμάζεται να δώσει πανελλήνιες εξετάσεις. Εύχομαι να τα πάει καλά.
> 11. Η προσωπική μου άποψη είναι ότι η ταινία ανήκει στο ρεύμα του Μοντερνισμού του Σύγχρονου Ελληνικού Κινηματογράφου. Συμφωνείτε;
Μου είναι δύσκολο να κατατάξω κάπου την ταινία μου γιατί ακόμα δεν μπορώ να πάρω την απαραίτητη απόσταση. Εσείς μπορείτε να το κρίνετε καλύτερα. Η πρόθεσή μου πάντως ήταν να αφηγηθώ όσο καλύτερα μπορούσα μια ιστορία με εικόνες και ήχους.
> 12. Από ποιους σκηνοθέτες έχετε επηρεαστεί περισσότερο;
Έχω επηρεαστεί, νομίζω, περισσότερο από καλλιτεχνικά ρεύματα και όχι από συγκεκριμένους σκηνοθέτες. Λατρεύω τον ιταλικό νεορεαλισμό για την ανθρωπιά και τον ουμανισμό των ταινιών του και τον ρωσικό κινηματογράφο της δεκαετίας του εξήντα για τους ίδιους λόγους.
> 13. Σε ποιο σημείο βρίσκεται σήμερα το ελληνικό σινεμά; Τι θα θέλατε να δείτε να αλλάζει;
Νομίζω πως ο ελληνικός κινηματογράφος βρίσκεται σε πάρα πολύ καλό σημείο. Γυρίζονται πολλές και καλές ταινίες που διακρίνονται σε ξένα φεστιβάλ και κάνουν αξιόλογη καριέρα. Θα μπορούσαν να αλλάξουν πολλά πράγματα αλλά αυτό που προέχει τώρα είναι ο κόσμος να επιστρέψει στην κινηματογραφική αίθουσα. Γιατί οι πανδημίες απειλούν την κινηματογραφική αίθουσα και χωρίς θεατές δεν υπάρχουν ταινίες.
κ. Κουτσιαμπασάκο, εγώ και οι αναγνώστες της evrozoni, σας ευχαριστούμε θερμά και σας ευχόμαστε καλή επιτυχία στην νέα σας ταινία!