Σε συνάντηση στην οποία συμμετείχαν φορείς της τοπικής αυτοδιοίκησης , εκπρόσωποι υπουργείων, βουλευτές, επιχειρηματίες και μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας της περιοχής στο πλαίσιο του 10ου Οικονομικού Φόρουμ των Δελφών που πραγματοποιήθηκε στους Δελφούς 9-12 Απριλίου 2025. Η συζήτηση – που ήρθε ως συνέχεια των σημαντικών παρεμβάσεων στο πλαίσιο του 3ου Φόρουμ για την Ανατολική Μακεδονία και Θράκη που πραγματοποιήθηκε στην Αλεξανδρούπολη στις 26 και 27 Φεβρουαρίου 2025- επικεντρώθηκε σε ζητήματα που αφορούν στο δημογραφικό, την κοινωνική συνοχή, τις υποδομές και τις μεταφορές καθώς και την προσέλκυση αλλά και υλοποίηση στην περιοχή ενώ διατυπώθηκαν προτάσεις για την ανάπτυξη της περιοχής.
Ο Περιφερειάρχης Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, Χριστόδουλος Τοψίδης, πρότεινε τη δημιουργία μιας ενιαίας πλατφόρμας συντονισμού για όλα τα ευρωπαϊκά προγράμματα προκειμένου να υπάρχει συνεργασία και αλληλεπίδραση των εμπλεκόμενων φορέων. Όπως είπε, η Περιφέρεια ΑΜΘ τρέχει το 3ο μεγαλύτερο ΕΣΠΑ στην Ελλάδα και είναι η 1η σε εντάξεις, προκλήσεις και συμβασιοποιήσεις. Αναφορικά με τη μεταφορά εμπορευμάτων ανάμεσα στα λιμάνια Πειραιά και Αλεξανδρούπολης τόνισε πώς έχει βρεθεί το πλοίο που θα το αναλάβει και υπάρχει χρηματοδότηση 13 εκατ. € για 2 χρόνια. Τέλος, ειδική μνεία έκανε στο πρόγραμμα της Eurobank που διαθέτει 50 θέσεις απομακρυσμένης εργασίας στον Έβρο και πρότεινε την προώθηση αντίστοιχων πρωτοβουλιών και από άλλες επιχειρήσεις δεσμευόμενος να κατευθύνει τα απαραίτητα κονδύλια για την προώθηση ψηφιακών έργων που θα ενισχύσουν τέτοιες πρωτοβουλίες. Ο Δήμαρχος Αλεξανδρούπολης, Γιάννης Ζαμπούκης, στάθηκε στην ευκαιρία που δημιουργείται για την ανάδειξη της Αλεξανδρούπολης ως κέντρο φαρμακευτικής και βιοτεχνολογίας ενώ τόνισε ότι η περιοχή έχει υποδομές (λιμάνι, αεροδρόμιο, σιδηρόδρομο κ.ά.) που μπορούν να προσελκύσουν επενδυτές και εταιρείες. Σημείωσε, επίσης, ότι παρατηρείται μετανάστευση τρίτης ηλικίας προς την πόλη από μικρότερους οικισμούς λόγω εγγύτητας στο νοσοκομείο, ενώ υπογράμμισε ότι πρέπει να υπάρχουν κίνητρα για νέες οικογένειες να μετακομίσουν στα χωριά της περιοχής. Τέλος, ειδική αναφορά έκανε στην ανάγκη επιδότησης μετακίνησης εργαζομένων από χωριά προς τις πόλεις ή στην ενίσχυση των σιδηροδρομικών υποδομών για την διευκόλυνση των μετακινήσεων. Ο Δήμαρχος Διδυμοτείχου, Ρωμύλος Χατζηγιάννογλου, πως “η Θράκη είναι η μόνη περιοχή που δεν διεκδικεί ενωμένη. Πρέπει να συζητήσουμε μεταξύ μας και να διεκδικήσουμε ενωμένοι “. Αναφερόμενος στις δημογραφικές προκλήσεις είπε πως παρά τις δυσκολίες, η επαρχία τεκνοποιεί, όμως τα παιδιά όταν μεγαλώσουν φεύγουν ενώ υπογράμμισε πως οι περιοχές αυτές παραμένουν παραμελημένες από την κεντρική διοίκηση αναφέροντας μία σειρά έργων που δεν έχουν υλοποιηθεί ή η υλοποίησή τους καθυστέρησε σημαντικά. Τόνισε, επίσης, ότι δίνεται αγώνας για να διατηρηθούν ιατρικές υποδομές, για να μην υποβαθμιστούν ή κλείσουν και αναφέρθηκε ακόμη στο πρόβλημα μετακίνησης και υποστελέχωσης στο Δημόσιο στις περιοχές αυτές. Στα σοβαρά δημογραφικά προβλήματα της περιοχής αναφέρθηκε ο κ. Στράτος Κοντός, Δήμαρχος Ξάνθης καταθέτοντας μια σειρά από προτάσεις και πρωτοβουλίες που έχουν ως στόχο να κρατήσουν τον πληθυσμό – ειδικά τους νέους – στη Θράκη. Όπως τόνισε, παρότι το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο παράγει περίπου 1.200 αποφοίτους τον χρόνο, κανείς δεν μένει στη Θράκη υπογραμμίζοντας πως οι νέοι αυτοί είναι πολύτιμο “πρωτογενές υλικό” και πρέπει να υπάρξει τρόπος να συνεχίσουν να μένουν στην περιοχή. Στο πλαίσιο αυτό πρότεινε τη δημιουργία “clusters” όπως συμβαίνει στα Ιωάννινα ή την Πάτρα, που έχουν βοηθήσει να ανέβει το βιοτικό επίπεδο στις αντίστοιχες περιοχές. Στην κατεύθυνση αυτή, ο δήμος έχει ήδη υπογράψει Μνημόνιο Συνεργασίας με το Πανεπιστήμιο για τη χρηματοδότηση διδακτορικών προγραμμάτων. «Ο Έβρος είναι η ασπίδα της Ελλάδας και πρέπει να τον στηρίξετε πραγματικά, όχι μόνο με λόγια» ανέφερε ο Παναγιώτης Καλακίκος, Δήμαρχος Σουφλίου που έθιξε σοβαρά προβλήματα υποβάθμισης, εγκατάλειψης και άνισης μεταχείρισης της περιοχής. Όπως είπε, ερήμωση του τόπου έρχεται ως αποτέλεσμα λάθος πολιτικών, επιδοματικής λογικής και καθυστερήσεων στην υλοποίηση έργων και την υποστήριξη επενδύσεων από το κράτος. Σημείωσε επίσης πως αποτελεί το μόνο Δήμο χωρίς πανεπιστημιακό τμήμα ενώ υπάρχουν οι υποδομές για να το υποστηρίξουν και διαθέσιμες κατοικίες για τους φοιτητές.
Στο ζήτημα των επενδύσεων από ξένους αγοραστές στην αγορά ακινήτων σε ακριτικές περιοχές, αναφέρθηκε ο Βουλευτής Ροδόπης της Νέας Δημοκρατίας, Πρώην Υπουργός, Αν. Καθηγητής Νομικής Σχολής του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου, Ευριπίδης Στυλιανίδης. Τόνισε την ανάγκη επαναφοράς του πλαισίου ελέγχου αγοραπωλησιών ώστε να γνωρίζουμε «ποιος έρχεται στην αυλή μας» και σημείωσε ότι ετοιμάζει σχετική πρόταση νόμου. Ειδική αναφορά έκανε στις προκλήσεις που δημιουργεί η γραφειοκρατία για την υλοποίηση έργων ενώ σημείωσε πως έργα όπως φράγματα, γέφυρες και υποδομές ανακοινώθηκαν αλλά έμειναν στα σχέδια. ‘Όπως είπε, πολλές πρωτοβουλίες “χάνονται” καθώς δεν υπάρχει κεντρικός σχεδιασμός και παρακολούθηση. Επανέφερε, τέλος, παλαιότερη πρότασή του από το 2013 για τον ορισμό διοικητή συνόρων. Τη δημιουργία ενός κρατικού φορέα «Υπερταμείου ακίνητης περιουσίας» για την βέλτιστη αξιοποίηση κατοικιών με στόχο τη δημιουργία κινήτρων για τη μετεγκατάσταση στην περιοχή αποδήμων, στρατιωτικών και πολύτεκνων, ατόμων με αναπηρία, οικογενειών δημοσίων υπαλλήλων κ.ά. πρότεινε ο Βουλευτής Έβρου της Νέας Δημοκρατίας, Αναστάσιος Δημοσχάκης. Ο φορέας αυτός, σημείωσε, θα μπορεί να νομιμοποιεί τη δικαιοπραξία και θα εντοπίζει διαθέσιμες κατοικίες με στόχο τον εκσυγχρονισμό τους και την παραχώρηση χρήσης τους στη συνέχεια. Ο Κωνσταντίνος Ζαφείρης, Καθηγητής Δημογραφίας, Τμήμα Ιστορίας και Εθνολογίας, Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, εστίασε στις προκλήσεις του δημογραφικού προβλήματος για την περιοχή χαρακτηρίζοντας ως μη επαρκές το μέτρο της χορήγησης 10.000 ευρώ σε 1.000 οικογένειες που θα επιλέξουν να μείνουν στην περιοχή. Υπογράμμισε ότι η Θράκη αντιμετωπίζει πρόβλημα κοινωνικής συνοχής και καταγράφει την υψηλότερη θνησιμότητα στη χώρα και εξαιρετικά χαμηλή γονιμότητα. Στο πλαίσιο αυτό πρότεινε την υλοποίηση ενός σχεδίου προκειμένου μεσο-βραχυπρόθεσμα να μετεγκατασταθούν οικογένειες Ελλήνων της διασποράς από τα Βαλκάνια στη Θράκη. Υπογράμμισε, εντούτοις, πως θα χρειαστεί τη δημιουργία καλύτερων ευκαιριών απασχόλησης και βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων στις περιοχές αυτές, με εστίαση στην καθημερινότητα και την ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής. «Υπάρχουν δυνατότητες για επενδύσεις, αρκεί να υπάρξει κατάλληλος συντονισμός και υποστήριξη» ανέφερε ο Ιωάννης Σάββας, Γραμματέας Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας – Θράκης και πρότεινε την άμεση, κοινή δράση και απευθείας επικοινωνία των εμπλεκόμενων φορέων προκειμένου να δίνονται ad-hoc λύσεις στα προβλήματα που εντοπίζονται. Ειδική αναφορά έκανε στις πρωτοβουλίες για την αναβάθμιση των συνοριακών σταθμών σημειώνοντας πως η αναβάθμιση των σταθμών Κήπων και Καστανιών αποτελεί πολιτική βούληση του Πρωθυπουργού και του Υπουργείου Εσωτερικών. Ο σταθμός Κήπων, όπως είπε, είναι στη φάση κατακύρωσης της σύμβασης με το έργο να αναμένεται να ολοκληρωθεί σε 16-18 μήνες. Για τον σταθμό Καστανιών υπάρχει μελέτη και αναζητείται χρηματοδοτικό εργαλείο. Τέλος, σε σύντομη παρέμβασή του ο Γερουσιαστής των ΗΠΑ και Πρόεδρος της Παγκόσμιας Διακοινοβουλευτικής Ένωσης του Ελληνισμού, Λεωνίδας Ραπτάκης, υπογράμμισε την πρόθεση της ελληνικής διασποράς για υποστήριξη των πρωτοβουλιών ανάπτυξης σε περιοχές όπως εκείνες του Έβρου. «Είμαστε δίπλα σας. Θέλουμε να φτιάξουμε καλύτερες εμπορικές γέφυρες ανάμεσα στις χώρες μας» σημείωσε. Από την πλευρά του ο Ευρωβουλευτής της ΝΔ, Δημήτρης Τσιόδρας, χαιρέτησε τη δημιουργία γραφείου στις Βρυξέλλες από την Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης. «Εκεί βρίσκονται πολλές χρηματοδοτικές δυνατότητες, δεν υπάρχει μόνο το ΕΣΠΑ», σημείωσε τονίζοντας πως το επόμενο δημοσιονομικό πλαίσιο 2027- 2032 θα δίνει μεγαλύτερη δυναμική στις Περιφέρειες για την αξιοποίηση κοινοτικών κονδυλίων και προγραμμάτων.
Πηγή: 10ο Φόρουμ Δελφών