Άρθρο του Σταύρου Τζίμα
Ο νότιος φράχτης, μήκους 27 χλμ., κατασκευασμένος από υπερσύγχρονα υλικά, υψώνεται στην περιοχή
των Φερών και, σύμφωνα με πληροφορίες, θα είναι έτοιμος έως τα τέλη Μαΐου.
Εν αναμονή αύξησης, λόγω της πτώσης της στάθμης των νερών του ποταμού, των πιέσεων από τις
μεταναστευτικές ροές, οι εργασίες για την ολοκλήρωση του φράχτη στο νότιο τμήμα του Εβρου
επιταχύνονται, ώστε το χαλύβδινο τείχος να έχει τεθεί στην υπηρεσία της αμυντικής θωράκισης στα
χερσαία ελληνοτουρκικά σύνορα, προτού αρχίσουν να καταφθάνουν τα μεγάλα καραβάνια.
Ο νότιος φράχτης, μήκους 27 χλμ., κατασκευασμένος από υπερσύγχρονα υλικά –«δεν πέφτει ούτε με
άρμα», έλεγε στην «Κ» αστυνομική πηγή– υψώνεται στην περιοχή των Φερών και σύμφωνα με
πληροφορίες θα είναι έτοιμος έως τα τέλη Μαΐου. Μαζί με το άλλο, μήκους δεκατριών χιλιομέτρων
κομμάτι, στον Βορρά, στο ύψος της Νέας Βύσσας, θα αποτελούν τη σιδερόφραχτη πρώτη γραμμή
αποτροπής σε κάθε επιχειρούμενη διέλευση του ποταμού από την πλευρά της Τουρκίας. Οι ίδιες
πληροφορίες ανέφεραν ότι συζητείται η επέκταση του φράχτη των Φερών και προς Βορράν ώστε να
καλυφθούν κατά το δυνατόν περισσότερα χερσαία παρόχθια τμήματα του Εβρου, που χρησιμοποιούνται
από τους διακινητές ως περάσματα.
Πίσω ακριβώς από τον φράχτη θα υπάρχει μια δεύτερη γραμμή άμυνας, ηλεκτρονική και έμψυχη και σε
συνδυασμό με το υψωμένο μπετόν και ατσάλι του φράχτη θα συγκροτούν ένα αδιαπέραστο τείχος, που
ωστόσο δεν (θα) αρκεί από μόνο του για να στεγανοποιήσει σε όλο του το μήκος τον Έβρο, δεδομένης
της μορφολογίας του εδάφους και της κοίτης που μεταβάλλεται ανάλογα με τα «κέφια» των υδάτινων
όγκων, τα οποία ο ποταμός κατεβάζει με τις βροχοπτώσεις.
Με βάση τους σχεδιασμούς, σε βάθος πέντε χιλιομέτρων από την όχθη το τείχος θα «υποστηρίζουν»
έντεκα υπερυψωμένοι σιδερένιοι πύργοι – παρατηρητήρια, απ’ όπου θα επιτηρείται με θερμικές κάμερες
και ηλεκτρονικά συστήματα κάθε κίνηση σε βάθος εντός του τουρκικού εδάφους. Ηχητικά σήματα με
δαιμονισμένο διαπεραστικό θόρυβο θα εκπέμπονται προς την απέναντι πλευρά σε περίπτωση που από τα
παρατηρητήρια γίνουν αντιληπτές ύποπτες κινήσεις. Ένα επιχειρησιακό κέντρο στα ενδότερα θα κατευθύνει τις περιπόλους της συνοριοφυλακής και του Frontex στο «πεδίο», όταν εντοπίζεται από τις
κάμερες κινητικότητα στο ποτάμι, ενώ εξετάζεται και το ενδεχόμενο χρήσης drone, πρακτική που
εφαρμόζει η τουρκική πλευρά.
Η εμπειρία
Η περυσινή εμπειρία της καθοδηγούμενης από τις τουρκικές αρχές απόπειρας μαζικής εισβολής
παράτυπων μεταναστών και προσφύγων στο τελωνείο των Καστανιών, έχει κάνει πιο «σοφές» τις
επιφορτισμένες με τη θωράκιση του Έβρου αρχές και η αμυντική θωράκιση ανέβηκε επίπεδα. Η
απρόσμενη υβριδική επίθεση διαφοροποίησε το υφιστάμενο δόγμα αποτροπής, με την πιο ενεργό
εμπλοκή πλέον του ευρωπαϊκού παράγοντα (Frontex) και την ενίσχυση των τεχνικών σχεδίων και μέσων
«επί του πεδίου». Ωστόσο αρμοδίως δεν καλλιεργούνται ψευδαισθήσεις ότι με την ύψωση και ενίσχυση
του τείχους, το πέρασμα του Έβρου θα κλείσει «αεροστεγώς» για τις ροές. Μπορεί να περιορίσει
σημαντικά τις διελεύσεις, όχι όμως και να τις εξαλείψει, εξαιτίας της συνεχούς μεταβολής της κοίτης του
ποταμού, πολύ περισσότερο που στην πλειονότητα των περιπτώσεων, κατευθύνονται και υποβοηθούνται
στο εγχείρημα της διέλευσης του ποταμού, από την τουρκική συνοριοφυλακή. Η οποία επινοεί
τεχνάσματα για να διευκολύνει την αποβίβασή τους στην ελληνική όχθη, με ένα εξ αυτών, που
καταγράφεται σχεδόν καθημερινά όταν πέφτει το σκοτάδι, να αποτελούν οι πυροβολισμοί στον αέρα ή
και προς εκφοβισμό των μεικτών ελληνοευρωπαϊκών περιπόλων σε κάποιο σημείο του για
αντιπερισπασμό, με την ταυτόχρονη διέλευση ομάδων μεταναστών, σε άλλη, αφύλακτη, διάβαση.
Τα αυξανόμενα μέτρα φρούρησης δεν δείχνουν να πτοούν τους απελπισμένους μετανάστες, οι οποίοι
μέσω σημείων του ποταμού που δύσκολα φρουρούνται, εξακολουθούν να περνούν στο ελληνικό έδαφος
και διασχίζοντας τον ορεινό όγκο του Έβρου και της Ροδόπης προωθούνται στα ενδότερα. Ως κυρίως
διάδρομος για την παράκαμψη της φρουρούμενης από την ΕΛ.ΑΣ. Εγνατίας Οδού, χρησιμοποιείται η
περιοχή κοντά στα χωριά Μικρό και Μεγάλο Δέρειο, οι κάτοικοι των οποίων διαμαρτύρονται ότι
εισβάλλουν στα σπίτια τους και στις αποθήκες προκαλώντας κλοπές και ζημιές. Σε αρκετές περιπτώσεις
έχει καταγγελθεί η κλοπή αγροτικών αυτοκινήτων, τα οποία οι μετανάστες εγκαταλείπουν σε κάποια
σημεία της διαδρομής στις πλαγιές της Ροδόπης και της Ξάνθης. Πολλοί εξακολουθούν να
συλλαμβάνονται στη διαδρομή προς τη Θεσσαλονίκη, κάποιοι άλλοι όμως, αρκετοί, πιθανότατα,
καταφθάνουν στα αστικά κέντρα με την ελπίδα ότι θα συνεχίσουν προς την Ευρώπη. Μόνο ανήμερα την
25η Μαρτίου η συνοριοφυλακή συνέλαβε στην παρέβρια περιοχή και παρακάτω στη Ροδόπη τέσσερις
διακινητές να προσπαθούν να μεταφέρουν νότια είκοσι τρεις μετανάστες. Με τη βελτίωση των καιρικών
συνθηκών αναμένεται να επαναλειτουργήσει και ο θαλάσσιος δρόμος του Βορείου Αιγαίου, διά του
οποίου τα τελευταία χρόνια καταφθάνουν χιλιάδες αλλοδαποί.
Καθώς μπαίνουμε στα βαθιά της άνοιξης και πλησιάζει το καλοκαίρι και η κοίτη του Έβρου θα
υποχωρήσει, τα προσφυγικά καραβάνια ετοιμάζονται για την προώθησή τους στη χερσαία πύλη προς την
Ευρώπη. Πολλά θα εξαρτηθούν από την εξέλιξη της πανδημίας και βεβαίως τους σχεδιασμούς του
Ερντογάν που ανάλογα με το παζάρι του με τους Ευρωπαίους, θα διευκολύνει ή θα εμποδίσει τη ροή
προς τον Έβρο. Μόνο που τώρα δεν θα μπορεί να χρησιμοποιήσει για δεύτερη φορά, σε ρόλο «στρατού
εισβολής», τους μετανάστες. Ο περυσινός αιφνιδιασμός δύσκολα θα επαναληφθεί καθώς οι φύλακες
«έχουσι γνώσιν» πλέον.