Γράφει η Στέλλα Ν. Καραμήτρου
– «Ευλογημένη χώρα η Ελλάδα!»
-«Απίθανος τόπος για διακοπές!»
Εμείς, που τα λέμε αυτά -εμείς οι ίδιοι άνθρωποι- φροντίζουμε να την βρωμίζουμε και να την ασχημαίνουμε κάθε καλοκαίρι και περισσότερο. Είναι ευλογημένη χώρα πράγματι. Όμως ενώ την μια στιγμή την εκθειάζουμε με θαυμασμό, την άλλη στιγμή όλο και κάτι θα αφήσουμε πίσω μας φεύγοντας από μια παραλία. Χαρτί από σάντουϊτς, καλαμάκια, μπουκαλάκι νερό και κυρίως γόπες από τσιγάρα. Αμέτρητες οι γόπες αυτές. Τις βυθίζουμε με καμάρι μέσα στην άμμο, όπως με καμάρι μιλάμε για τις ομορφιές της Ελλάδας μας, αγνοώντας(;) την τεράστια περιβαλλοντική καταστροφή που προκαλούμε. Παραδίπλα παίζουν παιδιά που με τα φτυράκια τους γεμίζουν τα κουβαδάκια με άμμο ανακατεμένη μαζί με αποτσίγαρα. Αρκετοί τα έχουμε πατήσει μάλιστα ενώ είναι ακόμη μισοαναμμένα, καίγοντας τις πατούσες μας.
Πολλοί πιστεύουν-λανθασμένα- πως τα φίλτρα των τσιγάρων είναι κατασκευασμένα από φυτικό προϊόν, λόγω της υφής τους που μοιάζει με βαμβάκι. Ωστόσο τα φίλτρα είναι κατασκευασμένα από οξική κυτταρίνη, ένα πλαστικό ίδιο με αυτό που φτιάχνονται οι πλαστικοί σκελετοί γυαλιών. Το υλικό αυτό παραμένει στο περιβάλλον αναλλοίωτο για δέκα χρόνια και μετά αποσυντίθεται σε πλαστικές μικροίνες. Το φίλτρο και το άκαυστο μέρος του καπνού περιέχουν μεγάλες ποσότητες καρκινογόνων ουσιών και βαρέων μετάλλων.
Στην Ελλάδα απορρίφθηκαν περίπου 22 δισεκατομμύρια αποτσίγαρα -3.500 τόνοι, επίσημα στοιχεία της ΕΛΣΤΑ το 2018- με το μεγαλύτερο ποσοστό από αυτά να καταλήγει άμεσα στο περιβάλλον. Πλαστικές μικροίνες έχουν βρεθεί στα σπλάχνα των θαλάσσιων οργανισμών αλλά και των ανθρώπων εφόσον ακολουθείται η διατροφική αλυσίδα. Βέβαια, την συνήθεια να πετάμε τις γόπες στην παραλία δεν την έχουμε μόνον οι Έλληνες. Ο Οργανισμός Ocean Conservancy το 2020 ανακοίνωσε πως συλλέχθηκαν από τις παραλίες παγκοσμίως περίπου ένα εκατομμύριο αποτσίγαρα.
Μέτρα λοιπόν αρχίζουν και εφαρμόζουν οι χώρες ανά τον κόσμο, όπως η Βαρκελώνη, όπου στις παραλίες της από φέτος το κάπνισμα επιτρέπεται μόνο στα beach bar. Σε χώρο όπου δεν μπορείς να σβήσεις το τσιγάρο σου οπουδήποτε. Ωστόσο από το 2021 ο Δήμος Αλίμου εγκατέστησε κιόσκι ειδικά για τους καπνιστές στην Παραλία Α΄Αλιπέδου Αλίμου με σκοπό να παρακινεί τους καπνιστές να καπνίζουν εκεί και να αφήνουν τα αποτσίγαρά τους στους ειδικά διαμορφωμένους μεταλλικούς κάδους. Η «Πεταλούδα του Αιγαίου», Αστυπάλαια, ήδη από το 2019, πρωτοστατεί ως smoke-free νησί παγκοσμίως, με την κίνηση «Αστυπάλαια χωρίς τσιγάρο», τοποθετώντας στον πυρήνα της την ευεξία και την ανώτερη ποιότητα ζωής. Ακολούθως, η Σέριφος, έχει ανακηρύξει την εξαιρετικής ομορφιάς «Βαγιά», ενταγμένη στο δίκτυο Natura, σε non-smoking παραλία. Η πρωτοβουλία ανήκει στον Δήμο Σερίφου και στο κοινωφελές Ίδρυμα Αθανασίου Κ. Λασκαρίδη καθώς και στους εμπνευστές του προγράμματος Sea Change Greek Islands.
Κάποιοι θεωρούν το μέτρο ακραίο, ωστόσο ήρθε η ώρα να εφαρμοστεί το μέτρο αυτό και σε άλλες παραλίες στην Ελλάδα. Λοιπόν; Non-smoking παραλίες και στην Αλεξανδρούπολη; Από μένα είναι ΝΑΙ!