Γράφει η Στέλλα Ν. Καραμήτρου
Love me tender
Ιφιγένεια Ντούμη
«Ο λόγος που θέλω να γίνω αναγνωρίσιμη», λέει ένας τίτλος – και συνεχίζει ο πρώτος στίχος «είναι για να μπορούν να φλερτάρουν οι άνθρωποι/ στα βιβλιοπωλεία εξαιτίας μου».
Άλλη μια από τις, ευτυχώς αυξανόμενες περιπτώσεις της ελληνικής ποίησης, όπου η επί δεκαετίες επιβεβλημένη σοβαροφάνεια και ο αυτό-οικτιρμός έδωσαν επιτέλους ξέπνοοι την θέση τους στο σαρωτικό χιούμορ και την ακομπλεξάριστη ανάδειξη ανάξιων στιγμών της καθημερινότητας και μπανάλ αισθημάτων ως εργαλεία ποιητικού στοχασμού: «Το καλοκαίρι πέρασε κι οι άνθρωποι του νησιού δαγκώνουν την αμπούλα με την ανία που κρατούσαν τόσους μήνες μέσα στο στόμα τους».
Εκπρόσωπος η Ιφιγένεια Ντούμη ενός σύγχρονου ρεύματος Ελλήνων ποιητών, θα ήθελαν να κινούνται με άνεση μεταξύ Λονδίνου, Άμστερνταμ ή Βερολίνου εμφανίζεται με μια γραφή “που δεν καμώνεται την ποίηση αλλά την βρίσκει με έναν σχεδόν άξεστο τρόπο” όπως είπε ο Γ. Χειμωνάς “και συγχρόνως τόσο κοριτσίστικο”.
Με άλλο βλέμμα
Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ
«Με άλλο βλέμμα ήρθε η στιγμή/ να δω τη ζωή μου[…]/ Δεν απαντώ, στο λιόγερμα βυθίζομαι/ και προσπαθώ».
[…] «Βλέπω μόνο αναπαραστάσεις του εαυτού μου/ σε μισοσβησμένες παλαιές και νεότερες στιγμές».
Η απόγνωση και η παραίτηση που σημάδευαν την Ανορεξία της ύπαρξης (2011), δίνουν σταδιακά τη θέση τους σε μια καρτερική αποδοχή, που εκβάλλει μέχρι και στην γαλήνια χαρά. Είκοσι ποιήματα βαδίζουν πάλι ανάστροφα την απόσταση από την απώλεια και τον θάνατο ως τον έρωτα και την κραταιά φύση. Η Ρουκ χορεύει διανοητικά ως το τέλος του πόνου της αγάπης, της μοναξιάς. Η αφοσίωση στις λέξεις και στους στίχους όλα αυτά τα χρόνια αλλά και η τεράστια εμπειρία ζωής την οδήγησαν στην μεγάλη ουσία, στο μεδούλι των πραγμάτων. Ήταν τόσο ξεκάθαρα πια όλα μέσα της, η ζωή της απαλλαγμένη από κάθε πολυπλοκότητα και αίσθηση του περιττού, δείχνει το φως στις γενιές που έρχονται σε επαφή με την ποίησή της.
Μαζί τ’ακούγαμε
Μαρία Τοπάλη
«Αναπνοή που ταϊσμένη με σκιές /τσαλαβουτάς σε παύσεις /ψάχνοντας την δροσιά σε όνειρα θα ανέβεις/ να κυνηγήσεις τις ζεστές φωνές. Πάντα το παραμύθι είναι σεισμός/ τα πιατικά του τρέμουν» […].
Μετά τη σφιχτοδεμένη, σχεδόν ανυπόφορη σε πυκνότητα και βάθος συγκίνησης «Βερμίου Κατάβαση», η Μαρία Τοπάλη ανοίγει και βεντάλια και παλέτα. (Ξανα)δοκιμάζει μορφές και (ξανα)παίζει σε διάφορους τόνους. Τέσσερις διαφορετικές ενότητες απαρτίζουν το συγκεκριμένο ποιητικό έργο. Δεκατέσσερα λεπτοφυή «Εποχιακά Χαϊκού» με σταθερή φόρμα και μινιμαλισμό, ακολουθούνται από τα «Καινούρια ρούχα του Βασιλιά», όπου η ιδιοφυής σάτυρα δεν καταφέρνει -ούτε επιθυμεί- να εκτοπίσει εντελώς το μάγεμα. Η σάτιρα πικραίνει και τρελαίνεται στις «Λέξεις μου» και το βιβλίο κλείνει με την τέταρτη ενότητα με
«Το βιβλίο Ιούλιος Βερν», ένα δεκασέλιδο ποίημα που συνεχίζει το γόνιμο παίδεμα της συνύφανσης βίου και τέχνης, προσωπικού και ιστορικού που καλλιεργεί εδώ και χρόνια η ποιήτρια.
Ανεκπλήρωτοι Φόβοι
Χρήστος Αρμάντο Γκέζος
«Μα και αυτό ένας φόβος είναι μονάχα/ και όπως κάθε άλλη σου επιθυμία/ δεν πραγματοποιείται».
Ο Γκέζος δεν κρύβει την μαθητεία στον «σκοτεινό ρομαντισμό», αν και ως προς την ατμόσφαιρα και την θεματική στόχευση πλησιάζει στους εξπρεσιονιστές με την έννοια των μηδενιστικών (αντιορθολογικών) τάσεων του πρώτου γερμανικού εξπρεσιονισμού με μια θλίψη και μια αγωνία να τη διαπερνά. Η ποίησή του δεν κουράζει τον αναγνώστη και αποφεύγει με συνέπεια την μυρωδιά του παρωχημένου ύφους.
Η ποιητική συλλογή «Ανεκπλήρωτοι Φόβοι» χάρισε στον τριαντάχρονο ποιητή από την Χιμάρα και απόφοιτο του Πολυτεχνείο, το πρώτο Βραβείο Πρωτοεμφανιζόμενου Συγγραφέα στα Κρατικά Βραβεία Λογοτεχνίας.
Drapetomania
Γιάννα Μπούκοβα
«Από θρησκευτική άποψη η λεγόμενη πτώση μας/ ήταν πιθανόν άρνηση ακινησίας./ Δεν είναι δηλαδή που φάγαμε το μήλο/είναι που δεν γίναμε δέντρα».
Άξιζε να περιμένουμε για αυτό το δεύτερο ποιητικό βιβλίο της Γιάννας Μπούκοβα. Μια λαμπρή γιορτή άφθονων ποιητικών εμπνεύσεων που ωστόσο αρμόζονται και αναπνέουν και ευφραίνουν (αντί κατά το σύνηθες, να αυτοκατακρημνίζονται και να μπουκώνουν) και ένα πανηγύρι γλωσσικής πρωτοτυπίας, δραστικότατου χιούμορ και δαιμόνιας ευρηματικής χρήσης επιστημονικών και άλλων (ψευδο) πραγματολογικών στοιχείων.
Προκύπτουν έτσι ποιήματα με το πιο αλάνθαστο χαρακτηριστικό επιτυχίας: μας αναγκάζουν να τα ξαναδιαβάσουμε αμέσως μόλις τα τελειώσουμε. […] «Αν ακολουθήσεις τα μυρμήγκια/ πάντα θα φτάσεις σε κάτι τρομακτικό».
Θα διασχίσεις ένα πρωϊνό τον κόσμο
Κωνσταντίνος Βήτα
[…] «Μένει μόνο να περάσουμε αυτά τα σύνορα/ με οποιονδήποτε τρόπο/ και θα αγαπήσεις μαζί μου τον ανοιχτό ουρανό/ γιατί η γη είναι πιο όμορφη από εμάς».
«Όπως το χάος έρχεται μέσα μας για να τοποθετηθεί, έτσι και ο άνθρωπος προσπαθεί μέσα από την καθημερινότητά του να καταλάβει.
Να κάνει συνείδηση την εσωτερική του γεωγραφία, ένα κόσμο από λέξεις και νοήματα που υπήρχαν πριν από αυτόν.
Η σκέψη είναι ένας αγωγός που έρχεται από το σύμπαν. Ο άνθρωπος αγγίζει ένα μέρος της αλήθειας.
Αυτή τη χώρα που καθημερινά κρύβει από τον εαυτό του και τους άλλους.
Όπως η αδυναμία που μερικές φορές μας ξεγελάει και νομίζουμε ότι είναι δύναμη.
Όπως μια απλή θέση που ο άνθρωπος νομίζει ότι είναι θρόνος.
Όπως η άγνοια, που πολλές φορές στη ζωή, μάς εξαπάτησε ότι είναι η γνώση.
Ο καθένας βρίσκει το σημείο της συναρμογής ώστε να νοιώσει μέρος του κόσμου.
Τώρα που περισσότερο από ποτέ μέσα από το κενό η λέξη θέλει να μιλήσει.» Κ. Β.
Όλος ο κόσμος του Κωνσταντίνου Βήτα χωρίς soundtrack, για να βάλεις τον δικό σου ήχο.